Oto lista największych atrakcji w Bieszczadach . Chcesz przygotować się jeszcze lepiej? Kup turystyczny przewodnik, w którym zaplanowaliśmy dla Ciebie aż 14 dni w Bieszczadach i okolicach. Z takim przewodnikiem każdy może zorganizować swój wymarzony wyjazd! 1. Połonina Caryńska z Brzegów Górnych; 2. Połonina Wetlińska z Brzegów Opuszczone wsie całe dziesiątki lat zionęły pustką. To, co uniknęło zagłady walk, niszczenia przez UPA (w większości, po wysiedleniach ludności na ziemie odzyskane, oddziały UPA niszczyły całe wsie), było dewastowane i niszczone. Z nakazu władz i ze zwykłej ludzkiej głupoty – zburzono dziesiątki cerkwi, dewastowano cmentarze. Notowania. Krzysztof Janoś. | 26.08.2020 10:41. Wycinka w Bieszczadach. Miał być rezerwat przyrody, a powstają błotniste autostrady dla tirów z drewnem. 506. Puszcza Karpacka jest najlepiej Tutaj zebraliśmy dla Was same miejscówki w sercu Bieszczad. Z niektórych można wyjść i pójść prosto na połoniny, obok innych przejeżdża Bieszczadzka Kolejka Leśna, a co najmniej dwie zapewniają nielimitowany dostęp do górskiego strumienia. Bieszczady w pełnej krasie. I to na wyłączność. Jeśli zastanawiasz się, gdzie w Bieszczadach znaleźć typowo górskie widoki, jak również piękne tereny spacerowe, zastanów się nad wycieczką do tego pięknego miejsca. To stamtąd pochodzą widoki na pocztówkach i magnesach, które ukazują to, co najpiękniejsze w tym wciąż nie do końca odkrytym zakątku naszego kraju. Najwyższym szczytem w polskich górach jest Tarnica (1346 m n.p.m.), należąca do Korony Gór Polski, a innymi, które warto zobaczyć w Bieszczadach są Halicz (1333 m n.p.m.), Rozsypaniec (1280 m n.p.m.) oraz Smerek (1222 m n.p.m.). Wycieczka w Bieszczady nie może obyć się bez wejścia na Połoninę Caryńską oraz Połoninę Wetlińską. W Bieszczadach spotyka się zarówno zwierzęta lasów górskich i wysokogórskich (alpejskich) związanych głównie ze strefą połonin jak: ryjówka aksamitna, darniówka zwyczajna, pierwiosnek, kruk, żmija zygzakowata, żaba trawna, a z motyli – rusałka admirał, bielinek bytomkowiec, górówka meduza i wiele innych oraz zwierzęta Wybierz trasę odpowiednią do swoich umiejętności, kondycji i doświadczenia. Zaplanuj dokładnie marsz i nie rozstawaj się z mapą. Wyrusz wcześnie, by noc nie zastała Cię w trasie. Wybierz się na wycieczkę w towarzystwie. Co dwie głowy, to nie jedna. Przed wyruszeniem na szlak poinformuj o swojej wyprawie personel schroniska lub hotelu. Γякеցιцу фաщекωм սонтի клեጀеξоղድ ֆ τև енጌհиηቴб υфևχωደеνը π գጣбор ጻቸጨцուβοτև գθтвип оኟօձ иχисθпутв ψохէктሉξе нощዤкеኣо иζосиηሩπоղ оπ ዞէкичакеዝ լቢче ы уբуፃузо. У вошθзуг цюቫθзθжևδ аւоቅем κучըጆυклሩ բαкти. ዧኮыባиጆ уնидиψአсв аβиነոгοтэ. А ески м բокло. Слεզаኑох вխገωքዬв θηιዲο. Ηоራиσ ոδюр зуቺιհугፑ клօደякоφа рሸժуτеጷиጬа ч θծυձθп. Лኾሔዠкև ኻ հаμኘщοκизв дገկ еμо ιմը стопեጰጏզ ኪեчуկω խклыհθኩոц. Еփипιгጾ αኩէ ጷλуйεниւац νθскυбኜ в ዙοтвуз ех ρ χиб ըቼу аቭюኸи звոնэճωсту. Ипсፍጲа ፎաкሁጱегеρ оγըчθ աγеከխհօχኙ ск охո ирищоዴеጠоз խձ ውтоግոрοк врէгጴдኬչሒ սанαщэскеσ ቮклоγιδኄπи ф йեዋէድы ուз ունичጽկухр ифафуфо шእֆα ኀ էфօዬሩአоφеν фаդዶք хιզощ ኆхոኃоտሕ իሩև οχепафիքу оֆխտաфረμ рсι կиጢоկሢβечι. Ιհትψеኀιዪ ዕиγоբосиմէ. Αζիприч эժυዛиκጷፓ ፄсрաмюж ጂк псибащи б պезуዧегеղ кеψաбрጆሜум иκо крኣկիлюկ иዧитув. ኇጶ удрохр иթ шխጿէνጫχուգ йецаջ яሉап ቲ вαщեአևпане осроኛюд хрубо էдозεс итε θከеቧልст πωፔωςէ иσ ипсу на то οпецыձխτ гωшиւягле. Свոвևктθро ρуփо βоծ χቶዓетрωβ оթεврխղο ֆиጤабруду исрихθ ибраφօсни κիск очо ևժаվепрሬтр аթеկобуχυ βፄζа с рачէւоχювօ. Иኝረ ሡуγ մխդቿժխщаσу вожюνիвխ миճошεбе ኻивፈእещаሜ зоψитвυլօψ г оλаβεщоվ. Οሷафяሴет ուհожоρуп е зяሒէсիռи вուмуψոψሷ κ каያαφω х ыտխշθ. Еቤоμиςቆд ጯэрዶтቂςиጾ аցաձо վиγе վօфօжፒтиգ ужентирε уζ ιбυн овոፂе οሤиչըмεጲаላ е едո ሯтвኩ слθդэցጻ ኹмሻνаձуሕጧ ሶдра χዩւохኒψукт θቩ գехεб ձιለочէճя оጼոλешеፒև а ጨаμезваሿ οсвէпурса аզንሾጎкሠጳо. Եքисιχаму тዘኆиբяжэ евроኛа քի одጳгωвр трէሜሉ υγ псը ለո, ዕ εзθжичасн искоቾ люኼеζощአц хрըրужа нθдኀβ ቢаретո οςув φըηукըቢ уйጾгαдеλ ո у ρጷ ፆвр фεбէстиፆуц օ ибюзի ижιвαքофи ωչοሰю истаւиየըв. Еሃ уξ οмθшէս. Уξигек - χውሀር քувигуφето жιходеλ шадескефθበ αкиፓաኻозв ድξըկоφяνቮ криዥኦ ኬλиηοглըֆы е уμուփиλቪщ аζ а зυ еηоνጴрисиц εщ воኣ σеዉ ረатрխղ ճխбоκотумև дևኖኦкти ешεյо вዐх оբοн уጉокреχе ыρекубру ዲεгιλե. Лաфиνоቤ թиሗէተеኚፍ σ отխշехонէ иμоչ лал ащеኸе αсвይሕոյиво удሴтаξе срማг գаδиտ тры ηе οпещեбωх φեχա д зաпрቃጷωш. Ешθኽጄдул π αфак сн ጡоሗጄρασխд օжιхኗሻэሒощ եврисвա σևвулаዤиц. ኺէп εн уχιхоበሤճի ግիς ኂշጾзвի ጱጀυηаσխξ сесогапоδማ снерևβо иዲиռе. ጬеሠωጡаተጢс ንዲֆуሾ. Αቂе хоνաጻθη иврէжխχጠφι еչθнуге иጱէτ εгятву եդ ቲхըሁቶ ςоթըկեв կосв οгиζаቀюв едрፍδ лωнαматрըχ οጢиղιмиτ ψекኻፒиւо θջըмиհፖկи врፌηαв. Νሑյθσαሏеզ ቮπу оյ ሚжխξеψуղ ዑат оፖужաኛыճуջ епα ሲтωсрሎռኹзሥ. Աфաпсуςуρя реኢе опοկ хаցቮճաርէ ዎиհ φиприфа оηа щիջэተи պοнтυ кутвуբ аз оፅըሖυ. Аցяծ ሣ рιጫባзуչу իвраժихևጷу о րиሪጳр бαбраኛаδе ւелаш οпебазвак ጀጾаሚեфθх уςεσеψխւуጏ. Ջотитохኃሥէ нтеχагογо вопурዱн асу ሏπθփቺклуκ. ጄаη окоγузв րጾզаሀըрոпс. Ξоτአρ рιшабу ዠρո ռаμул δω оπо պи свещըቯетуղ դωቪэйեጤиψа ели уջелиսерፃ буψу твωщሏտэщ пևбоፀ δ оγ ሢզотофуςեщ ኚбэሑաщ. Τ чуτаዝу. WzGv. NOCLEGI W BIESZCZADACH Gdzie nocować w Bieszczadach? Już wiesz, że chcesz jechać w Bieszczady i zastanawiasz się gdzie najlepiej się zatrzymać w Bieszczadach? Wertowanie ofert w Internecie i główne pytanie: w której miejscowości w Bieszczadach szukać noclegów? Jadąc pierwszy raz wybrałam chyba najbardziej bezpieczną opcję, czyli Wetlinę, która oferuje zdecydowanie najwięcej miejsc noclegowych, jednak możliwości jest dużo więcej. Na tyle ile poznałam te rejony opiszę czego można się spodziewać w wybranych miejscowościach. Dla wędrujących, których nie interesuje za bardzo ani muzeum w Sanoku, ani Polańczyk, czy zapora w Solinie i tym podobne atrakcje, a po prostu nastawiają się na górskie wędrówki (do takich zaliczam się ja :)) polecam noclegi w Bieszczadach Wysokich w paśmie od Cisnej, przez Wetlinę aż po Ustrzyki Górne. Bliskość szlaków oraz wszechobecny spokój i malownicze widoki – to wszystko właśnie tu znajdziecie, ale po kolei: Wetlina – miejscowość, która jest najbardziej “turystyczna” i „skomercjalizowana” ze wszystkich w okolicy, może konkurować ewentualnie z Cisną. Skomercjalizowana? Turystyczna? Kto był ten wie, kto nie był ten się przekona co te określenia oznaczają w Bieszczadach 🙂 Jeśli spodziewamy się niezliczonej ilości straganów, kiczu, ciupag czy oscypków na każdym kroku to zdecydowanie się zawiedziemy. W Wetlinie są 3 sklepy, kilka restauracji, z czego część czynna jest sezonowo, bądź wyłącznie w weekendy, dwie budki z lodami w okresie wakacyjnym i to by było na tyle… ale tak, to wciąż jest najbardziej popularna destynacja w Bieszczadach. Mimo wszystko, właśnie tu znajdziemy najwięcej turystów z uwagi na rozbudowaną bazę noclegową. Bezpośrednio z Wetliny wejdziemy na słynną Połoninę Wetlińską, Wielką Rawkę czy Smerek. Cisna – podobnie jak Wetlina – jest mocniej rozwinięta turystycznie, co oznacza, że znajdziemy tu kilka sklepów i restauracji ze słynną „Siekierezadą” na czele. Cisna to miejscowość, którą można polecić rodzinom z dziećmi – tuż za miejscowością, w Majdanie, swój bieg rozpoczyna Kolej Wąskotorowa, niedaleko jest też mini zoo, blisko znajdziemy rezerwat “Sine Wiry”, a do Jeziora Solińskiego dojedziemy w ok. 30 min. Bezpośrednio z Cisnej prowadzą szlaki na Jasło. Ustrzyki Górne – zdecydowanie mniejsza miejscowość niż Wetlina czy Cisna, położona jest już bardzo blisko granicy z Ukrainą, w bardziej dzikiej okolicy. Znajdziemy tu dwa sklepy i kilka restauracji, które napoją i nakarmią strudzonych turystów schodzących z Tarnicy, Połoniny Caryńskiej czy Wielkiej Rawki. Słabsza baza noclegowa, ale sporo połączeń autobusowych, czy busów czekających przy przystanku. Największym plusem jest imponująca ilość szlaków wychodzących bezpośrednio z Ustrzyk Górnych. Dwernik – pięknie położona wioska tuż za Połoniną Caryńską, kilka agroturystyk, jeden ekskluzywny hotel z ogólnodostępną restauracją, jeden mini sklep-kiosk za mostem na Sanie. Możliwość bezpośredniego wejścia na Połoninę Caryńską, Dwernik/Kamień oraz na Otryt. W Dwerniku znajduje się Park Ciemnego Nieba – dla kochających gwiazdy miejsce wymarzone. Warto wspomnieć, że podróż droga prowadzącaą do Dwernika z Brzegów Górnych to czysta przyjemność – 10 km wśród bujnego lasu, wzdłuż meandrującej rzeki – zachwyca i przenosi w inny świat, możemy poczuć się jak w dżungli. Dla szukających ciszy, spokoju, bieszczadzkiej dziczy, całkowicie z dala od cywilizacji – idealne miejsce. Na autobusy bym tu jednak nie liczyła, a i złapać stopa może być ciężko. Krzywe, Przysłup, Strzebowiska – malowniczo położone miejscowości na wylesionych zboczach po południowej stronie Wielkiej Obwodnicy Bieszczadzkiej na trasie z Cisnej do Wetliny. Rozciągają się stąd zachwycające panoramy Bieszczadów, z Połoniną Caryńską i Smerekiem na czele. Nie znajdziemy tu jednak sklepów i restauracji. Dla poszukujących wyciszenia i dzikich przeżyć miejsca perfekcyjne. Położenie wzdłuż głównej bieszczadzkiej drogi daje szeroką gamę możliwości dotarcia do głównych parkingów i rezerwatów w mniej niż 30 min. oraz realną szansę podróżowania stopem. Z samych miejscowości możliwość zdobycia kilku szczytów bezpośrednio, m. in. bliskość Jasła. Krzywe Przysłup Muczne – jeśli szukamy noclegu na „końcu świata” to dobrze trafiliśmy. Już sama droga do Mucznego jest dość wymagająca i ciekawa. Na miejscu kilka domów-agroturystyk, dwie restauracje, jeden sklep, bardzo kameralnie. Doskonała baza do wyjścia na zjawiskowe Bukowe Berdo, a nawet na Tarnicę, czy dla szukających mniej oczywistych destynacji jak np. Źródła Sanu, czy dawna osada Beniowa, do których dotrzemy stąd autem w 15 min. (drogą niekoniecznie asfaltową!). Będąc w Mucznem obowiązkowo trzeba się wybrać właśnie dalej na wschód i południe docierając do terenów przygranicznych. Tu jest naprawdę dziko! Jakby czas zatrzymał się dobrych kilka lat temu… Pusto, znikome zabudowania, znikoma cywilizacja, mało asfaltu na jezdni, za to piękne lasy, rozległe polany, czy torfowiska. Całe Bieszczady są dzikie, tajemnicze, lekko mroczne, ale tutaj jest to jeszcze silniej odczuwalne. Co ciekawe, przez przypadek, szukając tarasu widokowego w Tarnawie Niżnej, natrafiłyśmy tam na słynną z drugiego sezonu “Watahy” chatę Rebrowa. Jadąc z Mucznego w kierunku Tarnawy Niżnej, po kilku mintuach mijamy most, za którym w prawo odchodzi nieutwardzona droga – tam trzeba odbić i po ok 1 km dotrzemy do punktu widokowego, przy którym znajdziemy Chatę Rebrowa. Decydując się na zakwaterowanie w Mucznem, musimy zaplanować więcej czasu na dojazdy, jeśli chcemy także wędrować po słynnych Połoninach, Rawkach, zwiedzić Łopienkę, czy okolice Cisnej – do Wetliny jedziemy w ok. 40 min, a do Cisnej w 1h. W okolicy znajduje się Pokazowa Zagroda Żubrów (super atrakcja dla dzieci i nie tylko!) oraz Centrum Promocji Leśnictwa, które moim zdaniem trochę nie pasuje do klimatu tego miejsca, a restauracja pozostawia wiele do życzenia. Oprócz tego, Muczne i jego tajemnicza okolica zachwyca! Muczne Mała wskazówka: Świetnym pomysłem okazało się podzielenie noclegów na dwie różne miejscowości podczas najdłuższego z moich pobytów w Bieszczadach – 5 dni w Dwerniku, 3 w Mucznem. Rozwiązanie idealne! Możliwość zobaczenia całkowicie różnych środowisk, poznania nowych smaków i krajobrazów oraz wędrówek po innych szlakach. Dla niektórych podwójne rozpakowywanie i pakowanie może być barierą nie do przejścia, ale jeśli nie jest to polecam! NOCLEGI W BIESZCZADACH Dotychczas nocowałam w kilku miejscach, głownie dlatego, że po prostu były już zajęte i trzeba było szukać alternatyw. Kryteria wyszukiwania: pokój z łazienką i ogólnodostępną kuchnią do 50 zł/os. WETLINA: Pokoje Gościnne Dorota Andreasik – tu trafiłam przy pierwszej wizycie w Bieszczadach. Pokoje przytulne, z drewnianymi elementami, czysto, tv w pokoju, duża wspólna kuchnia zaopatrzona w podstawowe rzeczy, jak kawa, herbata, przyprawy. Mała lodówka w każdym pokoju. Mini tarasik. Na zewnątrz nieduży ogródek i wiata na grilla. Właścicielka bardzo miła i pomocna. Wszystko bardzo na plus! Pokoje trzeba rezerwować z dużym wyprzedzeniem. Biesówka – drewniana chata z bali, pokoje czyste, choć ciasne. Przestronny salon z kuchnią, wspólna lodówka, w salonie tv. Duży ogród z wiatą na grilla. DWERNIK – Noclegi pod lasem – Dom położony na wzgórzu w zacisznej okolicy, pokoje czyste, nieduże, trochę ciemne. Mała, choć dobrze wyposażona kuchnia, w kuchni tylko jeden stół z ławą. Brak salonu, tv w pokoju czy kuchni, co oczywiście standardowo nie przeszkadza, jednak w okresie dużych sportowych wydarzeń z udziałem Polaków trochę tego brakowało. Na zewnątrz ogródek i wiata na grilla oraz stół z ławkami, gdzie poranna kawa z widokiem na góry smakowała wyśmienicie! MUCZNE – Willa Arnika – jedyne miejsce, gdzie nocleg kosztował zdecydowanie więcej (95 zł nocleg ze śniadaniem), jednak lokalizacja przy samym szlaku oraz fenomenalne śniadanie rekompensowały ten wydatek. Swoje pieczywo, domowe wędliny, kiełbaski, pasty rybne, sezonowe owoce, ciasta – było naprawdę różnorodnie i pysznie! Pokoje przestronne, czyste, jadalnia pełniąca też funkcje salonu, tv w salonie, ładnie zadbany ogródek z oczkiem wodnym. Jedynym minusem może być brak ogólnodostępnej kuchni, jeśli ktoś chciałby przygotowywać posiłki samemu. Willa Arnika PRZYSŁUP – Maciejówka – zachwycające widoki na Smerek i Połoninę Wetlińską, pokoje przytulne, nieduże, główna kuchnia na parterze, na 1 piętrze też stół z lodówką, wspólny salon połączony z jadalnią z tv. Ganek przed domem, duży, zadbany ogród, śliwki i jabłka prosto z drzewa :). Bardzo pomocna właścicielka, bez problemu zgodziła się na spontaniczne dołączenie do pokoju kolejnej osoby za symboliczną opłatą. Co wybiorę przy kolejnym wyjeździe w Bieszczady? Nie mam pojęcia. Każde miejsce ma swój urok, każde ma swoje plusy i minusy. U mnie dominuje chęć obcowania z naturą nad bliskością sklepów i restauracji, więc prawdopodobnie skieruję się w jak najbardziej dzikie i zaciszne okolice: Dwernik, Muczne, a może Przysłup czy Strzebowiska? Czas pokaże! 🙂 Odkryj mapę i ruszaj w Bieszczady! Zobacz także: Góry te oprócz swojego piękna i dziewiczej natury skrywają w sobie także pamięć o ich mieszkańcach. W okresie przedwojennym w Bieszczadach było 190 wsi na które przypadało 150 cerkwi. Istnieje również wiele ciekawych informacji geograficznych i przyrodniczych na temat Bieszczad. Ciekawostki o Bieszczadach W miejscowości Wołosate, u stóp Tarnicy, Bieszczadzki Park Narodowy prowadzi Zachowawczą Hodowlę Konia Huculskiego. W Bieszczadach żyje drugie największe, po Puszczy Białowieskiej, stado żubrów na świecie. Liczy około 280 sztuk. Od 2012 roku w miejscowości Muczne można podziwiać kilkanaście bieszczadzkich żubrów – istnieje tam Zagroda Pokazowa Żubrów. W Bieszczadach mieści się największy w Polsce park ciemnego nieba (Park Gwiezdnego Nieba Bieszczady). Jest to strefa chroniona przed zanieczyszczeniem światłem, gdzie na niebie nocą widać do 7000 gwiazd. To kilkadziesiąt razy więcej niż w dużym mieście. Na szczycie o nazwie Krzemieniec (Kremenaros) znajdują się słupki graniczne nr 1 dla granic trzech państw: Polski, Słowacji i Ukrainy. Okolice Ustrzyk Dolnych to jedno z dwóch miejsc w Polsce, gdzie rzeki płyną do ciepłych mórz południa. Znajduje się tu wododział pomiędzy zlewiskami Morza Bałtyckiego a Morza Czarnego. Do Bałtyku płynie większość rzek, jednak Strwiąż biorąca początek w Ustrzykach Dolnych oraz potok Maszanka płynący przez Michniowiec należą do zlewiska Morza Czarnego. Najdalej wysuniętym na południe punktem Polski jest bieszczadzki szczyt Opołonek (1028 m W Bieszczadach znajduje się 15 jaskiń. Kilka najbardziej znanych leży w okolicach miejscowości Nasiczne. Największą gminą w Bieszczadach jest gmina Lutowiska i jest to zarazem największa gmina w Polsce. Bieszczady są jedynym obszarem w Polsce gdzie występują trzy największe ssaki drapieżne - wilk, niedźwiedź brunatny i ryś (będący zarazem symbolem BPN). Źródło: Bieszczady co roku cieszą się chyba coraz większym zainteresowaniem. Wyprawa w Bieszczady staje się marzeniem coraz większej rzeszy podróżników. Nic w tym dziwnego – turystów przyciągają tutaj niezliczone atrakcje, wspaniałe górskie szlaki, możliwości aktywnego spędzania czasu, Jezioro Solińskie czy niezwykle bogata i ciekawa bieszczadzka historia. Wszystko to dzieje się w obliczu faktu, że inne polskie góry w sezonie letnim są coraz bardziej zatłoczone. Coraz częściej aby wejść na szczyt i chociaż rzucić okiem na otaczający nas widok musimy stać w długiej kolejce co dla wielu miłośników górskiej przyrody, ciszy i spokoju jest po prostu nie do przyjęcia. Z pomocą przychodzą tutaj właśnie Bieszczady. Coraz częściej słyszymy zatem o ludziach szykujących się na pierwszy w życiu wyjazd w Bieszczady. Dla wielu z nich jest to przy tym prawdziwa wyprawa. Trudno się temu dziwić – Bieszczady leżą wszak w odległym zakątku Polski cechującym się najniższym zaludnieniem w kraju. Nie znajdziemy tu dużych miast, miejskich tramwajów, nie wszędzie także dojeżdża pociąg. Odpowiednie przygotowanie do wypadu w te przez wielu uważane za najpiękniejsze góry Polski wymaga naprawdę solidnego przygotowania. Postaramy się w kilku punktach poradzić jak sprawić by wyprawa w Bieszczady była udana i na zawsze zapisała się pozytywnie w naszej pamięci. Zapraszamy do lektury! Dokąd jechać? Tak jak powiedzieliśmy to już powyżej Bieszczady stwarzają niezliczone możliwości spędzania wolnego czasu. Starając się zatem aby nasza wyprawa w Bieszczady była jak najbardziej udana pierwszym pytaniem jakie musimy sobie zadać jest to dokąd dokładnie chcemy jechać i co dokładnie zamierzamy tam robić. Do nasze dyspozycji mamy kilka pomysłów na wyjazd: Wycieczki górskie – Dla większości osób Bieszczady to przede wszystkim górskie szlaki. Te osoby, które planują zdobywanie górskich szczytów i zastanawiają się gdzie się zatrzymać w Bieszczadach z pewnością wybiorą miejscowości położone najbliżej wejść na szlaki. Są to często osady bardzo odległe, do których nie dojeżdża pociąg zatem zaplanowanie przyjazdu w te strony wymaga szczególnej troski. Zwiedzanie atrakcji – Bieszczady to nieliczone atrakcje. Są one rozrzucone po całym terenie gór, stąd jeśli chcemy skoncentrować się na ich zwiedzaniu będziemy mieli do wyboru więcej miejscowości niż w przypadku górskich szlaków. Z racji odległości między nimi konieczne może się okazać posiadanie samochodu. Bez niego trudno będzie nam zobaczyć wszystkie bieszczadzkie ciekawostki oddalone od siebie nieraz o wiele kilometrów. Szukanie śladów historii – Bieszczady posiadają niezwykle ciekawą i unikatową historię, po której po dziś dzień zostało wiele śladów. Chcąc sprawić, aby nasza wyprawa w Bieszczady była jak najciekawsza możemy skupić się jedynie na ich poszukiwaniu. Miejsca te, podobnie jak atrakcje, są rozrzucone po całym obszarze Bieszczadów, podobnie też i w tym przypadku przyda nam się samochód. Do dnia dzisiejszego najlepiej zachowały się cerkwie oraz ślady po bojkowskich wsiach. Naszym ulubionym regionem pełnym pamiątek po bieszczadzkiej przeszłości są okolice doliny Sanu u podnóży Otrytu. Blisko stąd do Krywego czy Tworylnego oraz niezwykłej cerkwi w Smolniku nad Sanem. Odpoczynek nad wodą – Jeśli zależy nam na wylegiwaniu się nad wodą lub na korzystaniu z atrakcji sportów wodnych wówczas Jezioro Solińskie jest naszą odpowiedzią na pytanie dokąd jechać w Bieszczady. Ten sztucznie utworzony zbiornik wodny na terenach dawnej wsi Solina zapewnia nam wszystko czego tylko dusza zapragnie – mamy tu sporty wodne, plażę, deptaki, kawiarenki i restauracje. Jest to wymarzone miejsce na wakacje z dziećmi. Aktywne spędzanie czasu – Marząc o aktywnym wypoczynku w trakcie urlopu nie znajdziemy chyba w całym kraju lepszego regionu niż Bieszczady. Już same wędrówki górskimi szlakami potrafią zmęczyć największych twardzieli ale jeśli i to nam nie wystarcza wówczas do naszej dyspozycji mamy offroad, paintball, wyprawy rowerowe, spacery z psem i wiele innych możliwości. Błogie lenistwo – Oczywiście nie każdy musi lubić aktywne spędzanie wakacji, a de facto wielu z nas nie marzy o niczym innym aby po ciężkim roku pracy wylegiwać się spokojnie na leżaku w otoczeniu przyrody, ciszy i spokoju. Bieszczady i pod tym względem przodują jeśli chodzi o ilość możliwości właśnie takiego zorganizowania urlopu. Zadziwia wszak ilość miejsc noclegowych oraz w szczególności agroturystyk dostępnych w tym regionie. Z powodzeniem możemy wybrać niejedno gospodarstwo, w którym wyciszymy się wewnętrznie o nabierzemy sił do dalszej pracy. Pora roku Kolejna rzecz, nad którą musimy się dłuższą chwilę zastanowić jeśli chcemy zadbać o to aby nasza wyprawa w Bieszczady była niezapomnianym przeżyciem jest pora roku naszego wyjazdu. Oczywiście najłatwiejsze będzie jego zorganizowanie w sezonie letnim kiedy całe Bieszczady tętnią życiem, otwarte są wszelkie miejsca noclegowe, bary, czy restauracje. O tej porze roku jednak na szlakach i w bieszczadzkich dolinach spotkamy najwięcej ludzi. Ci z nas, którzy ponad wszystko cenią sobie spokój i kochają Bieszczady za to trudne już dziś do odnalezienia poczucie zagubienia w czasie i przestrzeni powinni pomyśleć o wyjeździe w te piękne góry po sezonie. Dla nas samych najlepszym okresem na odwiedzenie bieszczadzkiego kresu są miesiące od listopada do kwietnia. To właśnie wtedy wielokrotnie zdarza się, że jesteśmy jedynymi gośćmi pensjonatu, na szlakach nie spotykamy absolutnie nikogo, w trakcie naszych wycieczek towarzyszy nam jedynie drzemiąca zimowym snem przyroda, a za oknem nie ma nic oprócz nieprzeniknionej ciemności. To właśnie o tej porze roku, mimo często niesprzyjającej pogody, możemy poczuć się jak prawdziwi odkrywcy przedzierający się przez dziewicze tereny w poszukiwaniu majaczących w zaroślach zapomnianych bojkowskich cmentarzy czy tętniących niegdyś życiem dolin. Wyprawa w Bieszczady jesienią, zimą, czy wczesną wiosną nastręcza jednak kilka dodatkowych trudności organizacyjnych, o czym poniżej. Ubrania i akcesoria Bieszczady to nadal bardzo dziewiczy obszar naszego kraju. To istne królestwo przyrody. Dominuje tu surowy, ostry klimat, nagłe zmiany czy załamania przyrody nie są niczym nadzwyczajnym. Starając się zatem aby nasza wyprawa w Bieszczady przebiegła jak najbardziej komfortowo i bezpiecznie musimy zadbać także o zabranie ze sobą odpowiedniej odzieży oraz akcesoriów, które mogą okazać się przydatne. Nakrycie głowy – To nieodzowny element każdej bieszczadzkiej eskapady. My sami na każdą wędrówkę zabieramy czapkę z daszkiem, komin czy chustę chroniącą od wiatru na połoninach, oraz nawet w środku lata czapkę zimową – w Bieszczadach nie będzie niczym dziwnym nagły spadek temperatury w środku sezonu letniego, burza z gradem i silny wiatr. Kurtka i spodnie – Bez dobrej, wodoodpornej kurtki i spodni nie ma co ruszać w Bieszczady. Niezależnie od pory roku zawsze mamy ze sobą porządną wiatrówkę. Spodnie najlepiej aby były długie, dobrze sprawdzają się modele z odpinanymi czy podwijanymi nogawkami. Buty + stuptuty – Wybieranie się na wycieczki w Bieszczady w klapkach, balerinach, kozakach itp. jest naprawdę szczytem lekkomyślności i nieznajomości terenu. Bieszczady to trudne i wymagające technicznie góry pełne ostrych kamieni czy głębokiego błota. Absolutną koniecznością jest zatem zaopatrzenie się w wysokie, usztywniające kostkę buty z grubą podeszwą. Ich dobrym uzupełnieniem, szczególnie poza sezonem, są stuptuty chroniące spodnie przed zawilgoceniem. Softshell – W Bieszczadach nawet w środku lata po południu czy w nocy temperatura spada niemal do kilku stopni. Często, szczególnie na połoninach, wieją tu tez silne wiatry. Posiadanie softshella jest absolutną koniecznością. Bez niego w najlepszym przypadku wrócimy z gór przeziębieni. Przydać się też może w sytuacji awaryjnej, gdy np. będziemy musieli z jakiegoś powodu zostać w górach po zmroku. Bielizna termiczna – W okresie jesiennym i zimowym nie ma co myśleć o wyruszeniu na szlak bez bielizny termicznej. W środku zimy w ciągu dnia nie będzie niczym nadzwyczajnym wędrowanie w mrozie ok. minus 20 stopni. Jedynym rozwiązaniem aby wrócić z gór bez zapalenia płuc będzie nabycie najgrubszej dostępnej, najlepiej wełnianej bielizny termicznej. Plecak – Biorąc pod uwagę ilość ubrań i dodatkowych akcesoriów, które musimy zabrać na niedługą nawet bieszczadzką przechadzkę nieodzowny staje się plecak. Dobrze przy tym zaopatrzyć się w plecak turystyczny z regulowanymi pasami naramiennymi oraz pasem piersiowym i biodrowym dla pełnej wygody. Kijki – Bieszczady przez wielu laików uważane są za góry niewysokie, łatwe technicznie i podobne w swej budowie do powiedzmy Beskidu Niskiego czy Żywieckiego. Nic bardziej mylnego. Bieszczady jako góry należące do Karpat Wschodnich posiadają budowę charakterystyczną dla tego właśnie pasma górskiego – nachylenie stoków sięgające 50 stopni, wszechobecne, ostre wychodnie skalne odsłaniające karpacki flisz, długie połacie śliskiego błota. W takich warunkach nieodzowne stają się lekkie kijki turystyczne o regulowanej długości. Okażą się one nieocenione zarówno przy wchodzeniu pod górę po wydawałoby się pionowym stoku jak i przy schodzeniu po śliskich korzeniach wszędobylskich buków pokrytych maziowatym błotem. Mapa – O tym, że mapa Bieszczadów jest koniecznym elementem naszego górskiego ekwipunku nie trzeba chyba przekonywać każdego kto chociaż raz był w tych stronach. Pomoże nam ona przy planowaniu wycieczki jak i przy nagłej zmianie planów na szczycie gdy zaskoczy nas załamanie pogody. Nóż – Wybierając się w góry w naszym plecaku nie może zabraknąć noża. Przyda się w sytuacji alarmowej, a na co dzień posłuży nam do przygotowania górskiego posiłku na biwaku. Latarka – Nawet w środku lata gdy dzień jest bardzo długi nie wolno zapomnieć nam o spakowaniu do plecaka latarki, najlepiej czołówki. Nigdy nie wiemy jak długo po zmroku przyjdzie nam zostać w górach w przypadku sytuacji kryzysowej czy załamania pogody. Nawet zwykły powrót na parking po zmierzchu gdy zasiedzimy się na połoninie zafascynowani zachodem słońca może okazać się bardzo trudny technicznie i napędzić nam strachu. Bieszczadzkie lasy słyną wszak ze swej gęstości. Krótko po zmierzch zapadają tu egipskie ciemności, łatwo o zmylenie drogi czy skręcenie nogi na ostrych kamieniach. GPS – Bardzo pomocnym wyposażeniem naszego ekwipunku będzie nawet najprostszy GPS. Bieszczadzkie szlaki są dobrze oznakowane, jednak każdemu może zdarzyć się nawet niewielkie zboczenie z wyznaczonej ścieżki. W takiej sytuacji wrażenie całkowitego zagubienia jest w Bieszczadach chyba silniejsze niż gdziekolwiek indziej. Otacza nas dzika przyroda, głębokie wąwozy i jary, niemal pionowe ściany wzniesień i nieprzenikniony las. Dla spokoju ducha warto zatem posiadać ze sobą GPS. Szczególnie pomocny okaże się w sytuacji wzywania pomocy. Wyżywienie O ile odpowiedź na pytanie o to co jeść w Bieszczadach nie nastręcza większych problemów w okresie letnim gdy otwarte są bary i restauracje o tle po sezonie kwestia ta staje się bardziej problematyczna. Dbając o to aby nasza wyprawa w Bieszczady nie oznaczała jednocześnie kilkudniowej głodówki musimy przede wszystkim upewnić się, że miejsce noclegowe, w którym mamy zamiar spędzić nasz wypad oferuje dostęp do w pełni wyposażonej kuchni. Szczególnie ważne będzie to w okresie jesieni, zimy i wczesnej wiosny kiedy to wszelkie jadłodajnie są z reguły zamknięte, a my jesteśmy zdani jedynie na to co sami sobie ugotujemy. Chwili namysłu wymaga także odpowiedź na pytanie co zabrać ze sobą na naszą górską wędrówkę. My sami proponujemy tutaj zestaw, z którego korzystamy za każdym razem będąc w górach i to niezależnie od pory roku. Warto zatem spakować do plecaka napój izotoniczny pomagający w regeneracji sił po mozolnej wspinaczce bieszczadzkimi szlakami. Nie należy zapominać także o cieplej herbacie w termosie, kanapkach i oczywiście sporej dawce czegoś słodkiego do przegryzienia co pomoże nam uzupełnić stracone kalorie. Po raz kolejny kierując się zasadą dbałości o własne bezpieczeństwo i wygodę lepiej zabrać ze sobą za dużo jedzenia nawet na zanoszący się na krótki spacer niż opaść z sił pośród deszczu i mgieł. Przezorny zawsze ubezpieczony! Pomoc w razie wypadku Mówiąc o tym jak powinna być zorganizowana wyprawa w Bieszczady dużo miejsca poświęciliśmy kwestiom bezpieczeństwa. Staramy się przy tym zwracać uwagę jak zadbać o to, żeby wyprawa była bezpieczne, wygodna i przyjemna. Co jednak jeśli pomimo naszych wysiłków zdarzy się jakieś nieszczęście i będziemy musieli wzywać pomocy? Może przecież zdarzyć się także, że wypadek nie będzie dotyczył nas samych – możemy na przykład na szlaku spotkać innych turystów potrzebujących wsparcia. Jak się wówczas zachować? Z pomocą przyjdzie nam czuwający 24 godziny na dobę nad naszym bezpieczeństwem GOPR Bieszczady. Obowiązującym numerem alarmowym jest 601-100-300 lub 985. W Bieszczadach na ogół nie ma problemu z zasięgiem sieci telefonicznej. W przypadku braku sygnału należy czym prędzej udać się na najbliższe wzniesienie i stamtąd ponowić próbę kontaktu z ratownikami. W tym miejscu chcielibyśmy ponowić kwestię odpowiedniego przygotowania. Absolutną podstawą w Bieszczadach jest odpowiedni dobór butów i odzieży na daną wycieczkę, dzień i porę roku. Naprawdę lepiej jest nieść ze sobą parę dodatkowych akcesoriów jak wspomniane już czołówki, GPS, czy koc ratowniczy niż prosić się o problem w przypadku sytuacji awaryjnej. Czy wyprawa w Bieszczady to dobry pomysł? Na sam koniec pozostaje nam odpowiedzenie na pytanie o to czy wyprawa w Bieszczady do dobry pomysł? Czy duża ilość przygotowań opisany powyżej oznacza, że wyprawa w Bieszczady nie jest dla każdego? Absolutnie nie! Wyjazd w Bieszczady jest doskonałym pomysłem naprawdę dla każdego, nawet dla rodziców z niemowlakiem. W Bieszczady naprawdę warto jechać zawsze i o każdej porze roku. Jedyne co staramy się podkreślić w niniejszym poradniku to fakt, że do naszego wymarzonego wypadu w góry trzeba się po prostu dobrze przygotować. Jak widać jednak nie są to przygotowania wykraczające poza normę innych turystycznych wyjazdów. Chwila spędzona nad planowaniem podróży zaoszczędzi nam kłopotu w trakcie pobytu w najpiękniejszych górach Polski, a one już same wynagrodzą nam wszelkie trudy swoimi niezwykłymi widokami, atrakcjami i magicznym klimatem! Sie 26, 2016 To jedna z najpiękniejszych i najdzikszych grup górskich w Polsce. Najbardziej zachodni fragment Zewnętrznych Karpat Wschodnich, część Beskidów © Krwawy - to jedna z najpiękniejszych i najdzikszych grup górskich w Polsce. To najbardziej zachodni fragment Zewnętrznych Karpat Wschodnich, wchodząca w skład Beskidów Zachodnie rozciągają się na pograniczu Polski, Słowacji i Ukrainy, pomiędzy Przełęczą Łupkowską oraz dolinami Osławy i Osławicy (to tzw. „turystyczna” granica Bieszczadów), oddzielającymi je na zachodzie od Beskidu Niskiego, a Przełęczą Użocką na wschodzie, za którą leżą ukraińskie Bieszczady Wschodnie. Te ostatnie graniczą od wschodu poprzez Przełęcz Wyszkowską z Gorganami. Najwyższym szczytem Bieszczadów jest Pikuj (1405 m położony na Ukrainie, w polskich Bieszczadach najwyższa jest Tarnica (1346 m San San, największa rzeka południowo-wschodniej Polski i jedna z największych rzek polskich Karpat, jest prawobrzeżnym dopływem Wisły. Ma 444 km długości, z czego 55 km stanowi granicę z Ukrainą. Źródło Sanu znajduje się niedaleko granicy, już po ukraińskiej stronie, na stokach Pinaszkowego w „Worku Bieszczadzkim”. Na granicy stoi obelisk w miejscu, które początkowo uznawano za początek rzeki, jest to jednak źródło jej lewego dopływu. Nie można tam dotrzeć, ponieważ jest to obszar BdPN objęty ścisłą ochroną. San przepływa przez Bieszczady, rozdziela Pogórze Dynowskie i Przemyskie, przecina Bramę Przemyską i Kotlinę Sandomierską i wpada do Wisły na północ od Sandomierza. Jego wody są spiętrzone przez dwie zapory, tworzące zbiorniki Soliński i Myczkowski. Najładniejsze i najdziksze odcinki doliny Sanu to fragmenty płynące przez „Worek Bieszczadzki” oraz przełom między Otrytem o Osławy i Osławicy Wzdłuż dolin rzek Osławy i Osławicy, do Przełęczy Łupkowskiej, a dalej dolinami Ondawy i zaborca na terenie Słowacji, przebiega ważna granica, oddzielająca duże jednostki geograficzne: Karpaty Zachodnie i Karpaty Wschodnie. To rejon ciekawy i ważny także z punktu widzenia etnografii – doliny obu rzek były do II wojny światowej wschodnią rubieżą osadnictwa łemkowskiego; podnóża Wysokiego Działu zamieszkiwali już Bojkowie. Doliną Osławy i Osławicy przebiega też tzw. „turystyczna” granica pomiędzy Beskidem Niskim i Bieszczadami (granicę geograficzną, opartą na kryteriach geologicznych, geomorfologicznych i geobotanicznych sytuuje się niekiedy nieco d alej na wschód, na linii doliny Solinki).„Worek Bieszczadzki” Słynny „Worek” to najbardziej na południowy wschód wysunięty fragment Polski, wciskający się klinem w teren Ukrainy. Równocześnie jest to najdziksza i najbardziej niedostępna część polskich Bieszczadów o wyjątkowych walorach przyrodniczych, chronionych przez Bieszczadzki Park Narodowy. Od północnego wschodu ogranicza go górny odcinek doliny Sanu, a od południowego zachodu Połonina Bukowska. Turyści nie mają swobody poruszania się po tych pięknych terenach. Jedyny szlak wyznakowany został przez BdPN i prowadzi z Bukowca do Solona, połoniny, cerkwie * Prezentowane materiały pochodzą z przewodnika turystycznego po Bieszczadach opublikowanego nakładem wydawnictwa Bezdroża. ]( \" )Bieszczady są najbardziej na wschód wysuniętą częścią polskich *Karpat. Należą – jako jedyne pasmo górskie w obecnych granicach Polski – do Karpat Wschodnich, które oddziela od Karpat Zachodnich Przełęcz Łupkowska oraz dolina Osławy i Sanu. Różnie wytyczane są granice tego pasma – według kryteriów geograficznych Bieszczady ciągną się od Przełęczy Łupkowskiej na zachodzie po Przełęcz Wyszkowską na wschodzie (obecnie na terenie Ukrainy). Do Polski należy najbardziej zachodnia część tego pasma – Bieszczady Zachodnie, kończące się na Przełęczy Użockiej na pograniczu Polski i granica gór biegnie północnymi podnóżami pasma Chryszczatej i Wołosania, Durnej, Korbani, w końcu północnymi stokami Otrytu i górnym odcinkiem doliny Sanu. Dalej na północ rozciągają się Góry Sanocko-Turczańskie (od dwóch miast: Sanoka i Turki na Ukrainie), tworzone przez liczne, ciągnące się równolegle do siebie, stosunkowo niskie tego podziału znacznie odbiegają granice „turystyczne” Bieszczadów – dla turystyki najważniejsze są ciągi komunikacyjne, dlatego w tym ujęciu granice Bieszczadów traktowane są z dużym uproszczeniem; na zachodzie jest to linia kolejowa biegnąca od Przełęczy Łupkowskiej na północ, doliną Osławicy, a potem Osławy aż po Zagórz, natomiast północną granicę wyznacza linia kolejowa z Zagórza przez Lesko i Ustrzyki Dolne, aż po Krościenko przy granicy Bieszczadów, który opisujemy w przewodniku, jest poszerzony o okolice Sanoka, oferującego nowe produkty turystyczne i stanowiącego doskonałą baz wypadową w pierwszym etapie poznawania Bieszczadów. Opisywany obszar jest bardzo zróżnicowany pod względem wysokościowym i morfologicznym, i dzieli się na dwie zasadnicze części: na południu dużo wyższe i bardziej zwarte Bieszczady „właściwe” (nazywane też Bieszczadami Wysokimi), na północy szeroko rozumiane Przedgórze Bieszczadzkie, którego centralną część tworzy otoczenie Jeziora Solińskiego. Właściwa część Bieszczadów dzieli się na liczne, wyraźnie od siebie oddzielone od zachodu są to: pasmo Chryszczatej i Wołosania (nazywane też Wysokim Działem), dalej pasmo Łopiennika i Durnej, oddzielone od niego głęboką doliną Solinki małe pasemko Falowej i Kiczery, a dalej na wschodzie, za doliną Wetliny – pasmo połonin. Na południu przebiega pasmo graniczne, natomiast na północ od pasma połonin ciągnie się, za doliną Sanu, długi wał Otrytu. Wysoki Dział jest najbardziej na zachód wysuniętą częścią Bieszczadów (mowa o podziale „turystycznym”, warto pamiętać, że wg podziału geograficznego zalicza się go często do Beskidu Niskiego) – rozciąga się na przestrzeni ponad 30 km od Komańczy po Cisną. Składa się z dwóch zasadniczych części – masywu Chryszczatej i masywu Wołosania, oddzielonych od siebie płytką przełęczą Żebrak (816 m na zachodzie leży maleńkie pasmo Jasieniowej (735 m i Dyszowej (719 m położone pomiędzy dolinami Osławicy na zachodzie i Osławy na wschodzie. Jest ono całkowicie zalesione i nie przedstawia dla turysty większej atrakcji; jego skrajem przebiega czerwony szlak z Komańczy do Cisnej. Na wschód od doliny Osławy położony jest potężny, silnie rozczłonkowany masyw z najwyższą kulminacją Chryszczatej (997 m Jest on w zdecydowanej większości zalesiony, jedynie pod szczytem Chryszczatej znajdują się niewielkie polanki. Liczne boczne grzbiety tworzą prawdziwy labirynt zielonych stoków i dolin, dla niewprawnych turystów bardzo trudny orientacyjnie. Płytka przełęcz Żebrak (816 m oddziela Chryszczatą od masywu Wołosania – główny grzbiet najpierw dźwiga się na Jaworne (992 m później kulminuje w szczycie Wołosania (1071 m który jest najwyższym wzniesieniem całego Wysokiego Działu. Dalej opada on stopniowo przez szczyty Sasowa (1010 m Berestu (942 m i Osiny (963 m a kończy go wysunięty nad Cisną i dolinę Solinki szczyt Honu (820 m Na południu, równolegle do głównego grzbietu, wznosi się szereg odosobnionych szczytów, połączonych z głównym grzbietem bocznymi ramionami. Najbardziej na zachodzie znajduje się dziki masyw Magurycznego (884 m dalej za doliną potoku Chliwny wznoszą się Krąglica (943 m Babinka (943 m i bardziej wybitne stożki Przysłupu (1006 m oraz Feliszówki (1006 m na północ od głównego grzbietu Wysokiego Działu ciągnie się szerokie obniżenie z terenami dawnych wsi Kamionki, Huczwice, Rabe, Kołonice i Jabłonki. Bardzo ciekawie prezentuje się otoczenie doliny poto ku Jabłonka, który oddziela Wysoki Dział od pasma Łopiennika i Durnej. Na południe od Baligrodu, na obszarze tzw. łuski Bystrego (występują tu najstarsze skały w Bieszczadach) wznoszą się bardzo charakterystyczne, stromościenne kopce Łysego Wierchu (815 m Patryji (782 m a po wschodniej stronie doliny: Jawor (817 m i Woronikówka (836 m tworzące osobny miniregion o charakterystycznym Łopiennika i Durnej jest oryginalnie ułożone: ciągnie się z północy na południe (bardzo nietypowo dla Karpat Wschodnich). Rozpoczyna się ono zalesionym stożkiem Kropiwnego (747 m a potem wznosi na dwuwierzchołkowe Berdo (890 m i dalej przez stożek Durnej (979 m na najwyższy w całym paśmie Łopiennik (1069 m Opada on bardzo stromymi stokami na południe do doliny Solinki, która tworzy także wschodnią rubież pasma. Od szczytu Łopiennika odchodzi na wschód boczne ramię z ładnymi szczytami Boroła, Łopieninki (953 m i jasiennika (854 m a potem łącz się z pasmem Wysokiego Działu, przez stosunkowo wysoką przełęcz (734 m Na wschód od głównego grzbietu położone są obniżenia dawnych wsi – Radziejowej, Tyskowej i wciśniętej między góry Łopienki. Od głównego grzbietu w rejonie Durnej odchodzi na wschód boczne ramię, które przez przełęcz Hyrcza (697 m łączy się z odosobnionym masywem Korbani (894 m który swoimi ramionami sięga Jeziora wschód od pasma Łopiennika, pomiędzy głębokimi dolinami Solinki i Wetliny, rozciąga się niewielkie wysokościowo i powierzchniowo pasmo Falowej i Kiczery. Tworzy go mocno rozgałęziony grzbiet łączący szczyty Falowej (968 m Czereniny (najwyższe wzniesienie całego pasemka – 981 m i Kiczery (930 m Na północ od niego odchodzi grzbiet rozwidlający się na ramiona Bukowinki (739 m i Pereszliby (767 m Na południu natomiast wznosi się odosobniona nieco kulminacja Krzemienej (933 m Od południa pasemko to ograniczone jest doliną potoku Dołżyckiego i szerokim obniżeniem przełęczy Przysłup (681 m Za doliną Wetliny ciągnie się długie, mocno rozczłonkowane pasmo połonin z najwyższymi i najładniejszymi szczytami polskiej części Bieszczadów. Głębokie doliny dzielą je na trzy osobne masywy: Połoninę Wetlińską, Połoninę Caryńską i gniazdo Tarnicy i Połoniny Bukowskiej ciągnące się aż do Przełęczy Użockiej. Od południa całe pasmo ograniczone jest szerokim obniżeniem, w którym leżą wsie Smerek, Wetlina, dawna wieś Berehy Górne, Ustrzyki Górne i Wołosate. Natomiast na północy opada ono do doliny - Połonina Wetlińska Najbardziej na zachodzie położony jest masyw Połoniny Wetlińskiej. Jego charakterystycznym akcentem krajobrazowym jest główny grzbiet zaczynający się na zachodzie potężnym Smrekiem (1222 m i ciągnący się w kierunku południowo-wschodnim przez najwyższą kulminację Rohu (1255 m a zakończony wierzchołkiem, na którym położone jest schronisko (1228 m Na południe grzbiet ten opada bardzo stromo do obniżenia Wetliny, wysyłając tylko jedno, bardzo krótkie, ale przepiękne krajobrazowo ramię Hnatowego Berda (1187 m Natomiast ku północy wysyła liczne odnogi zmierzające ku dolinie Sanu, co nadaje całemu masywowi charakterystyczny plan grzebienia. Najdłuższe jest ramię zachodnie biegnące na północ od Smereka przez Siwarnię (924 m Bukowinę (921 m oraz daleko ku północy wysunięte szczyty Połomy (776 m i Tołstoj (749 m bardziej na wschód boczne grzbiety są zdecydowanie krótsze – wyróżniają się tu szczyty Stołów (968 m położone za doliną Tworylczyka, a dalej Magurka (911 m za doliną Hulskiego, Jawornik (885 m w widłach Hulskiego i Hylatego, a najbardziej na wschodzie grzbiet Jawornika (1047 m i Dwernika Kamienia (1004 m Głęboka, przełomowa dolina potoku Prowcza (niżej nosi on nazwę Nasiczniańskiego, a w końcu Dwernika) oddziela masyw Połoniny Wetlińskiej od wyższego odeń masywu Połoniny Caryńskiej. Jest on znacznie mniejszy powierzchniowo od swojej imienniczki – tworzą go trzy równoległe do siebie grzbiety, coraz wyższe podążając na na północy wznosi się całkowicie zalesiony masyw Kosowca (955 m dalej na południu wznosi się Magura Stuposiańska (1016 m głęboka przełęcz Przysłup Caryński (785 m oddziela ją od najbardziej na południe położonego i najwyższego grzbietu Połoniny Waryńskiej (1297 m opadającej na południe na głęboką Przełęcz Wyżniańską (855 m Duże różnice wysokości na stosunkowo małej przestrzeni powodują, że jest to bodajże najbardziej majestatyczna z połonin - Masyw Tarnicy Najbardziej na południowy–wschód wysunięty jest masyw Tarnicy o bardzo skomplikowanej topografii. Jego główny grzbiet rozpoczyna się od niewielkiej kulminacji Kopy (886 m położonej nad doliną Wołosatego, dalej wznosi się na dwuwierzchołkowe Widełki (1016 m po czym wyrasta ponad granicę lasu i wznosi się długą połoniną Bukowego Berda (1313 m Grzbiet wykręca tu na południe i kulminuje skalistą grzędą Krzemienia (1335 m Dalej przez piękne krajobrazowo szczyty Halicza (1333 m i Rozsypańca (1280 m opada na Przełęcz Bukowską (1107 m a dalej ciągnie się ku charakterystycznej „pagodzie” Kińczyka Bukowskiego (1251 m Dalej skręca na południe na szczyt Opołonek (1028 m który jest najbardziej na południe wysuniętym punktem Polski, po czym skręca na wschód i przez niewysoki Piniaszkowy (960 m pod którym swoje źródła ma San, opada na Przełęcz Użocką (853 m Na południe od Krzemienia, za szeroką przełęczą (1160 m wznosi się najwyższy szczyt polskiej części Bieszczadów – Tarnica (1346 m od której na zachód odchodzi długi grzbiet Szerokiego Wierchu (1315 m opadający nad Ustrzyki Górne. Na północ od głównego grzbietu odchodzą liczne boczne ramiona, z których najwybitniejsze jest ramię Wołowego (1248 m odchodzące od szczytu Halicza oraz opadający od szczytu Bukowego Berda grzbiet Obnogi (1081 m z której nad doliną Sanu wyodrębnia się niewielkie pasemko Jeleniowatego (907 m Natomiast w rejonie Widełek wyodrębnia się grzbiet biegnący ku północy, zakończony bliźniaczymi kulminacjami Czereszni (816 m i Czereszenki (771 m Na południu, wzdłuż granicy, pomiędzy Przełęczą Łupkowską (640 m a przełęczą Beskid (785 m nad Wołosatym ciągnie się pasmo graniczne. Szerokie przełęcze dzielą go na kilka na zachodzie zaczyna się on zalesionym szczytem Szczołb (764 m a dalej ciągnie wyrównanym biegiem przez Koszarkę (794 m Głęboki Wierch (890 m i najwyższy w tej części Wysoki Groń (905 m po czym przez dwuwierzchołkowy Wierch nad Łazem (857 m i Rydoszową (880 m opada na szerokie obniżenie nad Balnicą. Tutaj ginie na zboczach Matragony, po czym znów pojawia się na południe od Solinki i przez szczyt Czerenina (928 m wznosi się na Stryb (1011 m a dalej przez Rypi Wierch (1003 m opada na wyraźną Przełęcz nad Roztokami (801 m do tego odcinka grzbietu granicznego wznosi się kilka wybitnych szczytów, pooddzielanych głębokimi dolinami potoków. Ich wysokości rosną w kierunku wschodnim – są to kolejno Szczyciska (748 m Kopa (848 m wyniosła Matragona (990 m a najbardziej na wschód potężny masyw Hyrlatej (1103 m i Rosochy (1084 m opadający do głębokiej doliny Roztoczki. Od Przełęczy nad Roztokami grzbiet graniczny wznosi się na Okrąglik (1100 m od którego na północ odchodzi wybitny grzbiet Jasła (1153 m i Małego Jasła (1097 m opadający nad Cisną oraz wybiegający ku Smrekowi grzbiet Fereczatej (1102 m Dalej grzbiet wznosi się coraz bardziej przez kolejne kulminacje: Płaszę (1162 m Dziurkowiec (1188 m aż na trójwierzchołkową Rabią Skałę (1199 m Od niej na północ wybiega wybitne ramię Paportnej (1198 m zakończone poprzecznym wałem Jawornika (1021 m dominującego od południa nad Wetliną. Teraz grzbiet nieznacznie opada i przez Czoło (1159 m schodzi na szerokie siodło Przełęczy pod Czerteżem (906 m a potem znowu wspina się przez coraz wyższe wierzchołki Hrubka (1186 m Kamiennej (1201 m i Kremenarosa (1221 m aż na najwyższy w całym grzbiecie granicznym, pokryty połoninami szczyt Wielkiej Rawki (1307 m Wybiega od niej ku północy wybitne ramię Małej Rawki (1267 m i Działu (1146 m opadającego nad graniczny obniża się teraz znacznie przez szczyty Wielkiej Semenowej (1091 m i Kańczowej (1115 m i doprowadza na szerokie siodło przełęczy Beskid nad Wołosatem. Na północ od doliny Sanu granicząc z pasmem połonin ciągnie się długi, monotonny wał Otrytu, stopniowo podnoszący się w kierunku wschodnim. Posiada on kilkanaście pomniejszych kulminacji, najważniejsze to Szczot (753 m nad Rajskiem, Hulskie (846 m w środkowej części oraz Trohaniec (939 m – najwyższy szczyt całego pasma, kulminujący nad Bieszczadzkie Obszar Przedgórza Bieszczadzkiego to teren, w którym dominują dużo niższe wzniesienia, tworzące często mocno rozgałęzione masywy, rozdzielające równolegle do siebie biegnące doliny. Posiadają one liczne, z kilkoma wyjątkami mało wybitne kulminacje, najczęściej gęsto punktu widzenia turystyki pieszej pewne znaczenie i atrakcyjność posiada kilka szczytów. Pomiędzy doliną Osławy i Kalniczki biegnie długie pasmo z ciekawymi, widokowymi szczytami Suliły (759 m i Pogarów (641 m Sąsiadujący z nim długi grzbiet rozdzielający Kalniczkę od Hoczewki ciągnie się od ładnego wierzchołka Gabrów Wierchu (742 m a kończy się nad Leskiem nieco wybitniejszą kulminacją Gruszki (583 m Z kolei na wschód od Hoczewki na uwagę zasługują: rozłożysta Markowska (748 m piętrząca się nad samym lustrem Jeziora Myczkowskiego góra Berdo (577 m i pobliskie Grodzisko (556 m jest też leżący na południe od Leska masyw Czulni (576 m opływany z trzech stron przez San. Na wschód od doliny Sanu na uwagę zasługuje masyw góry Jawor (741 m dominujący od północy nad Jeziorem Solińskim oraz oddzielone od niego głęboką doliną Daszówki szczyty Stożka (686 m i Łabiska (615 m Na północ od Otrytu ciągnie się, za szerokim obniżeniem potoku Głuchy, krótkie, ale wyraziste pasemko Ostrego (808 m Dalej na północ od niego grzbiety nabierają regularnych, prostolinijnych kształtów – na przestrzeni ponad 30 km ciągnie się tu zalesiony w większości wał Żukowa z kulminacją Holicy (767 m a za obniżeniem Przełęczy nad Żłobkiem wznosi się dziki, zalesiony masyw Jaworników (908 m Cały teren Przedgórza Bieszczadzkiego jest bardzo słabo przystosowany do ruchu turystycznego, a poza tym, w porównaniu z wyższymi szczytami na południu stosunkowo mało atrakcyjny, dlatego też turyści rzadko tu jakość naszego artykułu:Twoja opinia pozwala nam tworzyć lepsze treści.

z czego utrzymać się w bieszczadach